Osoby chore na depresję odsuwają od siebie aktywności i ludzi, ulegają poczuciu bezbrzeżnego osamotnienia. Często towarzyszą im trzy „BEZ”, czyli bezsilność, bezradność, beznadzieja. Osoba cierpiąca na depresję ma poczucie pełnego wyczerpania. Zmęczenie towarzyszy jej właściwie przez cały czas, niezależnie od pory dnia. Depresja nazywana jest również chorobą braku energii.
W słowniku osoby cierpiącej na depresje, nie pojawiają się „proste rzeczy”. Codzienne, nawet rutynowe czynności, spotykają się z ogromną trudnością – wstanie z łóżka czy mycie zębów są czasem wyzwaniem ponad siły. Charakterystyczna dla depresji jest izolacja. Osoba chora najpierw przestaje odbierać telefony od dalszych znajomych, a w końcu od przyjaciół i rodziny. Rozmowa jest zbyt trudna. Chory nie tylko boi się oceny i postrzegania ze strony innych, ale także nie chce udawać, że wszystko jest ok. Bardzo charakterystyczna dla depresji jest anhedonia – osobę chorą przestają cieszyć rzeczy i aktywności, które dawały satysfakcję. To, co powszechnie uważane jest za przyjemne, staje się obojętne.
„Wystarczy piękny uśmiech, by ukryć zranioną duszę i nikt nie zauważy, jak bardzo rozbity jesteś w środku”
Robin Williams
Należy odróżnić depresję w znaczeniu klinicznym od obniżenia nastroju, niekiedy nawet znacznego, spowodowanego innymi czynnikami, np. żałobą lub niektórymi chorobami somatycznymi jak niedoczynność tarczycy.
Pamiętajmy!!!
Człowiek zdrowy także doświadcza różnego rodzaju smutku, przygnębienia czy ogólnie obniżenia nastroju.
Pojawiający się epizod depresyjny niesie za sobą trzy stany, czyli łagodny, kiedy to człowiek zaczyna odczuwać subiektywne trudności, umiarkowany polegający na pogorszeniu funkcjonowania w podstawowych rolach życia, następnie ciężki, wówczas człowiek wypada z ról społecznych i dominująca jest u niego izolacja.
U osób, u których zaczyna się rozwijać depresja, mogą pojawić się m.in. objawy ze sfery emocjonalnej, czyli:
-
smutek, przygnębienie;
-
stopniowy zanik zdolności odczuwania przyjemności (anhedonia);
-
narastający spadek radości życia aż do jej utraty;
-
zmniejszenie wrażliwości na bodźce emocjonalne (apatia);
-
płacz lub towarzysząca niemożność płaczu;
-
obojętność, poczucie pustki;
-
utrata poczucia własnej wartości;
-
poczucie stale utrzymującego się lęku z jednoczesną trudnością chorego w określeniu, czego konkretnie się boi (lęk nieokreślony).
Występują także objawy fizyczne, które mogą być zauważalne w codziennym funkcjonowaniu osoby z depresją, takie jak:
-
obniżony napęd psychoruchowy;
-
pobudzenie psychoruchowe z poczuciem zwiększenia napięcia wewnętrznego, niepokoju oraz niemożnością znalezienia sobie miejsca;
-
trudności w podejmowaniu nawet prostych decyzji, wykonywaniu prostych czynności;
-
zaburzenia apetytu czy łaknienia;
-
problemy ze snem (nadmierna senność lub bezsenność);
-
dobowe wahania samopoczucia (np. zazwyczaj gorsze w godzinach porannych i popołudniowych, w godzinach wieczornych samopoczucie jest nieco lepsze i następuje niewielki wzrost aktywności).
Depresja daje również objawy ze sfery poznawczej, która odpowiada za naszą pamięć, myślenie, koncentrację i uwagę, a proces chorobotwórczy je zniekształca, m.in.:
-
zaburzenia koncentracji i uwagi;
-
zaburzenia pamięci;
-
tzw. myślenie depresyjne;
-
spowolnienie tępa wypowiedzi;
-
poczucie obniżenia sprawności intelektualnej;
-
zmniejszenie zainteresowań.
Powyższe informacje dot. objawów depresji nie są jedynymi, ponieważ stopniowe wycofywanie się z relacji, czasami aż do całkowitego unikania kontaktu (internetowego, telefonicznego, słownego czy choćby wzrokowego z kimkolwiek) jest izolowaniem się człowieka, zawężeniem także kręgu osób, z którymi chory jest jeszcze w stanie utrzymywać kontakt.
Pamiętajmy!!!
Depresję można w każdym wieku leczyć, m.in.: farmakologicznie (leki przepisane przez lekarza podczas epizodów/nawrotów choroby), profilaktyczną farmakologią (leki przyjmowane z remisji choroby między nawrotami), za pomocą psychoedukacji/psychoterapii (najczęściej poznawczo-behawioralnej, tzw. „tu i teraz” oraz dzięki wsparciu ze strony bliskich, które jest bardzo znaczące na każdym etapie choroby.
Jeśli chcesz wesprzeć osobę, która choruje na depresję, szanuj jej uczucia. Ponieważ nie wiesz, co czuje, nie zostawiaj jej samej, nie oceniaj, zapytaj, jak możesz jej pomóc, koniecznie namów tę osobę, żeby udała się do specjalisty.
Powiedz o tym, że jesteś obok
„Jestem tutaj, żeby Cię wspierać”
Powiedz wprost, że jesteś obok, że osoba chora jest dla Ciebie ważna i zawsze będziesz ją wspierać. To bardzo ważne, żeby miała poczucie, że nie jest sama w trudnym dla niej czasie.
Słuchaj cierpliwie i nie przerywaj
„Zawsze możesz na mnie liczyć”
Słuchaj uważnie tego, co bliska osoba ma Ci do powiedzenia. Być może będzie chciała podzielić się z Tobą wrażeniami z terapii lub opowiedzieć o uczuciach. Nie przerywaj, bądź cierpliwa/-y.
Okaż zainteresowanie
„Nie w pełni rozumiem, co masz na myśli, ale naprawdę Ci współczuję”
Dopytuj o kwestie, których nie rozumiesz. Poproś osobę bliską o wyjaśnienie, co dokładnie ma na myśli. Utrzymuj kontakt wzrokowy, pokaż, że zależy Ci na zrozumieniu emocji, które odczuwa.
Zachowuj się naturalnie
„Kiedyś ten stan się skończy, a my nadal będziemy tu razem”
Staraj się zachowywać jak najbardziej naturalnie. Poruszaj tematy, które lubicie. Pozwól, by bliska osoba nadal mogła uczestniczyć w dotychczasowym życiu i miała możliwość oderwać się od trudnych myśli.
Wspieraj w kontynuowaniu terapii
„Powoli poradzimy sobie”
Pamiętaj, że depresja to choroba, która wymaga leczenia. Bardzo ważne jest, by osoba Ci bliska rozpoczęła takie działania – a jeśli zabraknie motywacji, by je kontynuować – postaraj się dać jej wsparcie, by nie przerwała terapii.
Dostrzegaj starania i doceniaj je
„Widzę jak bardzo się starasz i doceniam to”
Staraj się zauważać drobne gesty i starania, które bliska Ci osoba podejmuje. Być może pierwszy raz od dawna zaproponowała Ci wspólne wyjście – doceń to. Będzie to dla niej bardzo motywujące.
23 lutego to Ogólnopolski Dzień Walki z Depresją, choroba ta towarzyszy wielu ludziom, dlatego też powstały różnego rodzaju kampanie, fora internetowe oraz telefony zaufania, które podane są poniżej:
-
www.thepresja.pl
-
www.isThis.org
-
www.stopdepresji.pl
-
www.forumprzeciwdepresji.pl
Ważne telefony!!!
-
(22) 484 88 01 Antydepresyjny Telefon Zaufania
-
(22) 594 91 00 Antydepresyjny Telefon Forum Przeciwko Depresji
-
116 111 Telefon zaufania dla dzieci
Autorką artykułu jest: