Rodzic to najważniejsza osoba w życiu młodego człowieka, która jako pierwsza wpływa na kształtowanie przyszłej ścieżki edukacyjnej i zawodowej. Z badań wynika, że większość nastolatków, podejmując swoje pierwsze decyzje edukacyjne, kieruje się opinią rodziców.
Obecny system edukacji stawia przed młodym człowiekiem sporo wyzwań. Warto jednak pamiętać, że żyjemy w czasach całożyciowego uczenia się, tak więc pierwsze wybory edukacyjne lub zawodowe nawet jeżeli nie są trafione to jeszcze nie koniec świata. Część uczniów nadal będzie podejmować swoje pierwsze decyzje po gimnazjum. Jednak spora część nastolatków swoją edukację na poziomie szkoły podstawowej będzie kontynuować do klasy ósmej. Potem stanie przed tym samym dylematem co obecni gimnazjaliści. Już w klasie drugiej gimnazjum zaczynają padać pierwsze pytania „co dalej?” Klasa trzecia to w zasadzie ostatni dzwonek i jeżeli decyzja nie jest przemyślana, to często bywa spontaniczna.
Choć nie zawsze rozumiemy wybory dokonywane przez nasze dzieci i nie zawsze ich edukacyjna i zawodowa ścieżka jest taka, o jakiej dla nich marzyliśmy – błędem jest trwanie w tej nieakceptacji lub próba zmiany planów naszego dziecka na siłę.
Przychodzi taki moment w rodzicielstwie, gdy warto sobie uświadomić, że dzieci to odrębne istoty – mające własne pasje i zainteresowania, życiowe cele, gusta i talenty. Choć dzieci już od chwili postawienia swojego pierwszego kroku starają się decydować same o sobie, najbardziej widać to w momencie, gdy nasze dziecko dorasta i coraz wyraźniej prezentuje swoje zdanie. O ile edukacją kilkulatka łatwo pokierować, o tyle w przypadku nastolatka już nie jest to takie proste. Nastoletni uczeń zwykle przejawia własne zainteresowania, stara się również dotrzeć do celu, jaki sam sobie stawia, oczywiście drogi bywają różne. Edukacja często jest na drodze do tego życiowego sukcesu, więc i tu muszą zapaść jakieś jego własne wybory. Określenie swojej kariery zawodowej stanowi dla gimnazjalisty duży problem. W wieku 15 – 16 lat ten młody człowiek nie potrafi jeszcze dokładnie określić swojej przyszłości. Ma szerokie, nieskonkretyzowane zainteresowania. Często działa po omacku, niejednokrotnie podejmując błędne decyzje. Podjęcie decyzji dotyczącej dalszej drogi kształcenia nie powinno być sprawą chwili, lecz procesem decyzyjnym, trwającym dłuższy czas. Dobry wybór musi być zgodny z zainteresowaniami i predyspozycjami ucznia, musi gwarantować w przyszłości właściwy start na rynku pracy.
Jak rodzic ma odnaleźć się w tej sytuacji?
Po pierwsze należy dziecko wspierać w tych wyborach. Nie podcinaj dziecku skrzydeł. Pozwól mu decydować o samym sobie. Jeśli z twojego punktu widzenia są one wyjątkowo nierozsądne, można próbować odwieść od nich nastolatka, ale jedynie drogą merytorycznej argumentacji. Pamiętaj jednak, że nastolatek w tym wieku jest w okresie „burzy i naporu”. Traktuj swoje dziecko poważnie. Tak jak ono poważnie traktuje swoje wybory. Rozmawiaj z nim po partnersku. Jeżeli droga, którą chce pójść nastolatek różni się od naszych marzeń – to nie jest powód, by w niej przeszkadzać. Czas zrozumieć, że nasze pasje i talenty nie musiały zostać przekazane w genach i dziecko mogło pójść w całkiem innym kierunku. W tej sytuacji pozostaje nam to zaakceptować i zacząć wspierać. Warto pamiętać, że wybór pod presją może wywołać skutek odwrotny do zamierzonego. Najlepsza decyzja- to decyzja podjęta wspólnie.
Jak tego dokonać?
Dopinguj- Nawet jeśli nie podzielasz tej samej pasji i zainteresowań, staraj się choć trochę zrozumieć wybór swojego dziecka. Pokaż, że zależy ci na jego szczęściu i powodzeniu. Bądź z nim na każdym etapie tej edukacji, dodawaj mu otuchy.
Ułatwiaj- Zaangażuj się w edukację swojego dziecka. Sprawdź, w jaki sposób możesz mu ją ułatwić. Być może przydadzą mu się praktyki lub staż w miejscu związanym z wymarzonym zawodem – jeżeli wybrał kształcenie na poziomie szkoły zawodowej lub technikum. Może warto kupić mu ciekawe pomoce naukowe, które pozwolą mu się rozwinąć. Pokaż mu inne, ciekawsze aspekty edukacji.
Wspieraj i pomagaj w trudniejszych momentach- Na każdej edukacyjnej drodze mogą pojawić się przeszkody. Najważniejsze to trwać przy dziecku i wspierać go w konsekwentnym dążeniu do celu. Nie pozwól, by małe niepowodzenia mogły decydować o jego całej przyszłej karierze. Nastolatkowi będzie łatwiej je przetrwać, jeśli będzie wiedział, że stoisz po jego stronie.
Służ doświadczeniem – Mimo określonego celu np. wybór kierunku studiów czy profilu liceum, nastolatki nie zawsze potrafią podjąć tę najlepszą dla nich decyzję. Tu przyda się twoje doświadczenie życiowe. Pomóż dziecku wybrać właściwą szkołę, która oferuje wybrany kierunek. Zwróć uwagę na kryteria, które są ważne a które dziecko może pominąć.
